تمایز بین کارایی درون گروهی و برون گروهی در روش DEA

حسن قدرتی طی سالهای اخیر روش جدیدی در ارزیابی واحدهای تصمیم گیری، خصوصاً در حالت تعدد داده ها و ستاده ها و غیر انتفاعی بودن واحد مورد ارزیابی به نام DEA (تحلیل پوششی اطلاعات) ابداع گردیده است. در این روش واحدهایی که داده های مشابهی را به کار گرفته و ستاده های یکسانی را تولید کرده و اختلاف عملکرد آنها در کمیت داده ها و ستاده هایشان می باشد، در یک مقایسه نسبی، امتیازی کمی به عنوان اندازه کارایی در فاصله صفر تایک اختیار می کنند. مفهوم بنیادی این روش در تعبیر واحد کارا به واحدی است که به ازاء به کارگیری داده هایی به اندازه داده های مصرف شده توسط آن واحد نتوان حتی یکی از ستاده ها را به مقدار بیشتر از ستاده های آن واحد تولید کرد. در مواردی می توان جامعه تحت ارزیابی را براساس عامل تمایزی کیفی که احتمالاً ممکن است بر اندازه کارایی نسبی آنها مؤثر باشد، به زیر گروه های کوچکتری تقسیم بندی کرد. ارزیابی هر عضوی از این جامعه را می توان در دو حالت متفاوت، حذف و لحاظ نمودن این عامل صورت داده و در هر حالت اندازه متفاوتی را به دست آورد. تمایز بین این کارایی زیر بنای مفهوم کارایی درون و برون گروهی است و می تواند به نوعی تحلیل واریانس در روش DEA باشد. در ارزیابی برون گروهی و ترکیب زیر گروه ها به عنوان یک جامعه بزرگتر، می توان محدودیت ها یا متغیرهای زائد در مدل سازی DEA را شناسایی و با حذف آنها از مدل ترکیبی، مدل را کوچکتر و نوعی فشرده سازی یا الگوریتمی برای حل مدل های بزرگ در روش DEA مطرح کرد. از آنجا که مدل DEA بر نقاط حدی تأکید دارد، انتظار می رود، واحدهایی که عملکردشان نقطه ای درون فضای n بعدی ارزیابی زیر گروه مربوط به خود واقع شده اند، در حالت ترکیب با دیگر گروه های جامعه خود، روی مرز افراطی ترکیبی یا فراتر از آن قرار نگیرند. تین نوشتار، علاوه بر بحث نظری، بر دستاوردهای یک تحقیق میدانی در قلمرو ارزیابی کارایی مدارس ابتدایی به عنوان یک رساله دکتری استوار است.